گزانتان (Xanthan) :
گزانتاگام یا زانتان گام صمغی است که بوسیله تخمیر میکروبی بدست می آید در مواد غذایی به میزان ۰/۰۵ تا ۰/۵ در صد مصرف می شود.این صمغ پلی ساکارید خارج سلولی است که توسط انواعی از گزانتوموناس تولید می شود. واحد های اصلی سازنده این صمغ گلوکز ، مانوز و اسید گالاکتورونیک می باشند. صمغ گزانتان علی رغم وزن مولکولی زیاد به سادگی در آب سرد و گرم حل می شود و حتی در مقادیر کم محلول بسیار غلیظ تولید می کند. اما در اثر بهم زدن از ویسکوزیته آن کاسته می شود. تغییرات PH اثر چندانی بر روی آن ندارد. این صمغ در انواع مختلفی از نوشابه ها ، کنسرو ها و مواد غذایی منجمد مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربرد اصلی زانتان گام غلظت دهنده ، پایدار کننده و افزایش دهنده ویسکوزیته و یکنواخت سازی در مخلوط های پودری و پایداری امولسیون پنیر و نوشیدنی های شیری و- بهبود خواص فیزیکی و ارگانولپتیک پنیر در محصولات لبنی است
گزانتان گام در صنایع غذایی بعنوان غلظت دهنده سس، ماست و سایر فرآورده های لبنی، بستنی و برخی آبمیوه ها نیز بکار میرود که باعث ایجاد محیطی یکنواخت و هموژن شده در مواد غذایی و خوراکی از جدا شده اجزاء مختلف از هم جلوگیری میکند.
صمغ زانتان گام عاری از هر گونه چربی و کلسترول است و به میزان زیادی فیبر دارد که این خصوصیت به تسهیل هضم غذا کمک میکند، همچنین بدلیل کم بودن میزان کالری از گزانتانگام بعنوان یک جایگزین کم کالری برای چربی استفاده می شود ، بعنوان مثال در تولید غذاهای رژیمی مانند بستنی های کم کالری استفاده میشود، از گزانتان گام برای جلوگیری از تشکیل کریستال های یخ در انواع بستنی نیز استفاده می شود
زانتان گام در صنایع دارویی و بهداشتی هم کاربردهای فراوانی دارد. مثلا در ترکیب خمیر دندان ها، رنگ موها و انواع کرم ها و لوسیون ها این ماده مصرف می شود.
زانتان گام در صنایع تولید رنگ و رزین استفاده میگردد همچنین گزانتانگام در حفاری چاه های نفت برای تنظیم رئولوژی محیط کاربرد دارد و گزانتان به همراه بنتونیت در گل حفاری پایه آب مورد استفاده قرار میگیرد که باعث تسهیل رانده شدن قطعات کنده شده توسط دستگاه حفاری میشود
